Monday 4 June 2018

Bul neiloia inthu-bul (In Principle, without principle)



“Bul neiloia inthu-bul (In Principle, without principle)”
Jeremiah Darlong

                   Ei rengrama regional party hrat chem, IPFT(Indigenous People’s Front of Tripura) chun a ral tak rengram inthlangpui a han mipui inring bak in a tho that a, atun BJP-reka in kut-insuin  rengrama sawrkar an kaihruai tir a chang. Changrochu, sawrkar  hmunkan an kaihruai vu hom chun, an hoi(tan tu) hei kara chun ha nih ha in rawta in sual, in khal na ro chun zai a rel ta chuang no a chang. Ma angkata BJP nih IPFT party tan tu hei in el na lei chun mipui hei chu hmun tamka ti achun lungril takin an ti a chang.
                  Chun, ei rengrama hin kum 25 ka lai CPIM invong na hnuaia ei awm hnungin ma angkata thlakin-thleng na hong thlung hi mi tamkan lungril takan an lawm nih tha an ti fe mai a chang. In awm na ri hom a nei hrim an lawm na nih tha an ti na chun. Asanchu, thlakin thleng na hi thil tul nih mamaw khek a loi chang hrim, abikin ei ni manmasi hei ding dek hi chun. Changrochu, ma thlakin thleng na hnek homa la tul nih mamaw zual bik zawk chu inremna hi a chang. Ma angkata dinghmuna  ngirin, ane awp nih kaihruai ding hei chem in inremna zai an rel thei no chun, an sawrkar tungding chu chir-phula ngir angka mai achangin an lang, an hnik tik hun ding tuhmanin ei hoi no.
              Ei sumindawng na ram India hi democracy dana inkaihruai rambung a loi chang leiin, sawrkar hnet(stable government) nei chu, mipui hei that na tlir nih changkang na ngaisang sawrkar ding chun thil tul em em a chang, ringhnel na ding nih inhnial na ding reng awm loi a chang ma kawnga hi chun. BJP chu IPFT laka ding hmun tha lua a chang, akhat na chu Central a ne awp tu hom hi BJP tungding sawrkar a chang, an hni na a chun-rengrama hin BJP chun IPFT reka kut insui loi homin sawrkar a tungding thei a chang, asanchu aral tak reng ram intlangpui a han anni chun mani zena seat hmu tam chem an chang(Single party majority). Changrochu, IPFT rek inthlangpui hma dai a kut insui na anloi I nei a chang tak lei chun an ngrihmun chu an awi homin hmawsarum in an thleng thei ta zel no a chang. Makhel homa chun, BJP homa inhmai riai ding boia a hoi chu, IPFT hei rek kut an loi insui lei chai a chang hmun(Assembly Constituency) tam ka tia IPFT hei chun candidate anin ngir no leiin, IPFT tan tu hei vote chu BJP in an hmu ta zawk in, hlawthling na hom an hmu a chang. Changrochu, sawrkar tungdingin a awm a inthoka hun tawi ka sung rengin BJP nih IPFT hei laia in elna nansa takan an lang a chang. IPFT hei thil tum chu, tlang mi phot chun party dang a tan loi ding, machu BJP hom chang rise nawle CPIM hom chang rise, tlangmi chun IPFT chai a tan ding.
              Ma chai chu chang loiin, atun maia ei ram thiam fing(Politics) awm dan dek hi chu aril rila chun terin-tep tak a chang. Asanchu, rengrama Muslim mipui a tam tiang chu BJP chunga hin an lung a lawm no a chang, ma leia chun IPFT hei rek hin aruk-taka kut insuina inei dingin hun remchang an dap vu a chang. Ma an thil tum chu an loi hlawtling a loi chang chun atuna BJP nih IPFT in elna hi chu ihman a la chang no, buai na nansa fe hom ei tlung mai thei. Chun, ma angkata hun chu ei loi thlung pat chun party nih party chai chang ta loiin, hnam nih hnam in elna chu ei thlung nghal ding a chang.
            IPFT hei hin cabinet a minister inhnika an nei, ei hoi pak. Mabak homa anni thil tum ni hni chem chu “Tipra land” hi a chang. Chun, BJP in inka hmanin ma IPFT hei thil hni chu pom pui thei no ni. Achang nawle, thiam fing(Politics) putiang tiang a ngira ngaitua in, “Tipra land” chu pek in loi hang awm ta homsiala imo rengram tlang mi hei chun ei thlung ding tak? Rengrama hin tlang mi hnam hrang hrang 20 ka hneka tam ei awm a chang. Ma hnam 20 ka hei laia chun “Tipra Land” dinga rawl insua tam chem chu ‘Borok’ mi hei chu an chang. Borok mi ki hong ti hin, Debbarma, Tripuri, Jamatia, Reang, Koloi, Murasingh, Noatia hei hi an chang. Borok mi in zen chai rengin reng ram thlang mi katia 75.25% an lua a loi chang. Ma 24.75% thlang mi ahlei la awm ka hei lai homa ei ni Darlong dek chun 1% hom hmun ei lua chel no achang. Maleiachun, a hranga Tipra land pekin loi hang awm ta hom ei la, thlang mi nih thlang mi laia in elna chu awm riai no ti chu, inka hmanin ei ti thei no. Atuna Manipur rama thlang mi hei dinghmun angka mai chang ati ei awm dan ding chu.
             Chun, ei ni ding ngot chun khiang ka tiang mei veng kham, khiang ka tiang tui-pui. Hraw na ding ihman a boi. Chun, BJP nih IPFT hei in elna chu kalpial in sawrkar hnet a ding zel a chang chun machu a ram mipui zong zong hei dinga tha nih ei nih ding homa tha chang zawk ati. Maleiachun, reng ka hnianga ei hong I ngen awi chu, party ei tan/party sin ei tho homin fimin khur fekan nih var vaika ei kuar ei mit sungin ei chang eiin ngen.

No comments:

Post a Comment